Zapowiedź powstania Drogi Krzyżowej - film

Droga Krzyżowa Nowego Życia - Galeria Rzeźby Bieszczadzkiej

Od 24 sierpnia 2012 roku, gdy miało miejsce oficjalne otwarcie zagórskiej Drogi Krzyżowej, trasę od kościoła parafialnego na wzgórze klasztorne wyznaczają stacje Drogi Krzyżowej, będące jednocześnie prawdziwą galerią Rzeźby Bieszczadzkiej. Jest to jedyna w Polsce tego typu realizacja kalwaryjskiej drogi. Każdą stację wykonał bowiem inny artysta, związany z Zagórzem lub naszym regionem. W porządku kolejnych stacji są to:
Zdzisław Pękalski z Hoczwi
Bogusław Iwanowski z Tyrawy Wołoskiej
Franciszek Mikołajczyk z Zagórza
Jacek Kucaba (rodem zagórzanin, obecnie mieszkający w Tarnowie, profesor krakowskiej ASP)
Antoni Łuczka z Zagórza
Piotr Woroniec z Woli Sękowej
Adam Glinczewski z Czarnej
Jan Mogilany z Zagórza
Robert Onacko z Zagórza
Mariusz Mogilany z Zagórza
Tomasz Wermiński z Baligrodu
Ryszard Iwancz z Baligrodu
Sebastian Trafalski z Leska
Waldemar Kordyaczny z Leska
Są to prace w drewnie, kamieniu i metalu, dzieła łączące różne techniki, bardziej i mniej symboliczne. Ta niezwykła galeria rzeźby, będąca jednocześnie szlakiem modlitwy i refleksji, powstała jako przedsięwzięcie współfinansowane przez Bieszczadzkie Forum Europejskie oraz władze Miasta i Gminy Zagórz. Inicjatorem powstania na tej trasie Drogi Krzyżowej był ks. Józef Kasiak, proboszcz parafii pw. Wniebowzięcia NMP w Zagórzu, a ideę podjęła autorka aktualnej koncepcji - pani Ewa Bal-Baranowska, dyrektor Biblioteki w Lesku. Dzięki wsparciu pana Adama Basaka, prezesa BFE, udało się zrealizować to unikatowe przedsięwzięcie.
Zapraszamy zatem na wędrówkę zagórską Drogą Krzyżową, wśród pól, w zadumie i ciszy, do której zachęca stojący u wejście na trasę anioł, dzieło Jana Mogilanego, w harmonii sztuki i modlitwy, sacrum i codzienności.
Warto dodać, że Zagórska Droga Krzyżowa stanowi jednocześnie fragment Szlaku Papieskiego.

Franciszek Mikołajczyk - Pan Jezus pierwszy raz upada pod krzyżem

Jacek Kucaba - Pan Jezus spotyka swoją Matkę

Piotr Woroniec - Weronika ociera twarz Panu Jezusowi

Robert Onacko - Pan Jezus trzeci raz upada pod krzyżem

Mariusz Mogilany - Pan Jezus z szat obnażony

Ryszard Iwancz - Pan Jezus umiera na krzyżu

Sebastian Trafalski - Pan Jezus zdjęty z krzyża i złożony na łonie Matki

Waldemar Kordyaczny - Pan Jezus złożony do grobu

 

Otwarcie Drogi Krzyżowej Nowego Życia w Zagórzu

24 sierpnia 2012 roku, w upalne przedpołudnie, odbyła się w Zagórzu niezwykła uroczystość. Podczas wernisażu oficjalnie otwarta została Droga Krzyżowa Nowego Życia, której stacje wyznaczają trasę wśród pól wiodącą do ruin klasztoru Karmelitów.
Spotkanie rozpoczęła minisesja popularnonaukowa "Cuda Zagórza", podczas której przedstawiono referaty poświęcone dziejom miejscowości, sanktuarium i czczonego w nim obrazu Matki Bożej Zagórskiej oraz klasztoru. Miejsce na mównicy w kościele parafialnym zajmowali kolejno - pan Jerzy Tarnawski, Joanna Kułakowska-Lis i Maria Zielińska - pracownik Muzeum Historycznego w Sanoku, która zaprezentowała bardzo ciekawą, wzbogaconą materiałem ilustracyjnym prelekcję o historii klasztoru Karmelitów, a przede wszystkim o dokonanych na tym terenie odkryciach archeologicznych. Świątynia stopniowo zapełniała się zaproszonymi gośćmi, wśród których znaleźli się m.in. ks. biskup Adam Szal, przedstawiciele władz samorządowych, zarówno lokalnych, jak i powiatowych, duchowni, reprezentanci instytucji kultury, a także, a może przede wszystkim mieszkańcy Zagórza i okolic.
Po wysłuchaniu prelekcji, pod przewodnictwem ks. Proboszcza wszyscy udali się w stronę pierwszej stacji, gdzie nastąpiła oficjalna część spotkania.
Głos zabrali kolejni twórcy, opowiadając o "swoich" stacjach, o szczególnej dedykacji, poświęceniu rzeźby konkretnej osobie. Pani Ewa Baranowska, a za nią także ks. Józef Kasiak i Burmistrz Miasta i Gminy Zagórz pan Ernest Nowak dziękowali wszystkim, którzy wzięli udział w tworzeniu Drogi Krzyżowej lub wsparli tę inicjatywę.
Ksiądz biskup Adam Szal w kilku słowach odniósł się do idei pątniczej wędrówki symboliczną Drogą Krzyżową oraz do - tak charakterystycznego dla tego miejsca - połączenia sztuki i modlitwy. Następnie ks. Proboszcz, pan Burmistrz Miasta i Gminy Zagórz, pan Adam Basak, prezes Bieszczadzkiego Forum Europejskiego oraz pani Ewa Baranowska dokonali przecięcia wstęgi. Ksiądz Biskup odmówił modlitwę i poświęcił Drogę Krzyżową. Część oficjalna dobiegła końca.
Rozpoczęła się jednak część najbardziej chyba odpowiednia do tego miejsca i tego czasu - Droga Krzyżowa, po raz pierwszy odprawiona przy tych właśnie stacjach. Rozważania przygotowała młodzież z grupy Effata, wzbogacając nabożeństwo pięknym śpiewem. Pomimo upału wszyscy zgromadzeni podążyli od stacji do stacji, łącząc się na wspólnej modlitwie. Pokropienie rzeźba wodą święconą dopełniało aktu poświęcenia.

 

 

 

 

 

 

 

 

Otwarcie Drogi Krzyżowej - film

Droga Krzyżowa Nowego Życia - Galeria Rzeźby Bieszczadzkiej

Historia zagórskiej Drogi Krzyżowej

Można zapytać - jak doszło do tego, że właśnie w Zagórzu, w tym miejscu powstała taka wyjątkowa galeria rzeźby, łącząca w sobie sztukę i sacrum, religię i artystyczną wizję twórców. Pisząc o tym, nie można zapomnieć o niezwykłym genius loci tego miejsca, przestrzeni rozpościerającej się od parafialnego kościoła do dawnego klasztoru Karmelitów. W jakiś naturalny sposób te dwa punkty, wszak nieodległe, połączone widokową, malowniczą polną drogą scalała niemal metafizyczna więź. Aż się prosiło, aby ją w jakiś sposób zmaterializować.
Najpierw były nieśmiałe pomysły i koncepcje, które snuł ks. Józef Kasiak, Proboszcz zagórskiej parafii. Potem były - coraz liczniejsze - nabożeństwa Drogi Krzyżowej idącej drogą do klasztoru odprawiane w jeden z piątków Wielkiego Postu. Brakowało jednak impulsu do realizacji tych wizji.
Wtedy marzenia i plany ks. Proboszcza wsparła energią i pomysłowością pani Ewa Bal-Baranowska oraz pan Adam Basak, prezes Bieszczadzkiego Forum Europejskiego, którzy przygotowali wniosek o pozyskanie funduszy w ramach tzw. "małych projektów", oceniony bardzo wysoko przez Lokalną Grupę Działania Nasze Bieszczady. Dzięki uzyskanemu wsparciu finansowemu można było rozpocząć dalsze prace, rozmowy z artystami, załatwianie spraw własnościowych itp. Do działań tych włączyły się czynnie władze Miasta i Gminy Zagórz, zaangażowało się wiele osób z Zagórza i okolic - nie sposób w tym miejscu wymienić wszystkich.
Przez całą wiosnę i lato trwały prace polegające na utwardzeniu drogi, przygotowaniu miejsc pod poszczególne stacje, zamontowanie głazów, a artyści wykonywali poszczególne rzeźby. Już wtedy Droga Krzyżowa wzbudzała zainteresowanie mieszkańców Zagórza i turystów.
Przestrzeń miedzy zagórskim kościołem i klasztornym wzgórzem zyskała całkowicie nowy wymiar - i to zarówno sakralny, religijny, jak też artystyczny, a także - o czym nie można zapominać - turystyczny - stając się atrakcją dla przybywających do naszej miejscowości gości.

Sylwetki artystów

Zdzisław Pękalski
Zdzisław Pękalski urodził się w 1941 roku we Lwowie, potem mieszkał w Przemyślu. Swoje uzdolnienia i zainteresowania artystyczne rozwijał w Studium Nauczycielskim w Rzeszowie, a potem na studiach w Instytucie Wychowania Plastycznego UMCS w Lublinie.
Od 1963 roku mieszka w Hoczwi, tu pracował jako nauczyciel, prowadził też zajęcia m.in. w Małopolskim Uniwersytecie Ludowym we Wzdowie. Jest współzałożycielem Bieszczadzkiej Grupy Twórców Kultury, której był wieloletnim prezesem. Zajmuje się malarstwem, rzeźbą, grafiką, pisze wiersze. Swoje prace prezentował na wielu wystawach zbiorowych i indywidualnych w Polsce i za granicą. Wykonuje ilustracje do książek, jego dziełem jest także wystrój kościoła w Czystogarbie. W jego charakterystycznych pracach plastycznych można dostrzec wielką wrażliwość na materię, z której powstają. Artysta pasjonuje się również kolekcjonerstwem, etnografią, historią, archeologią.

Zdzisław Pękalski - Pan Jezus na śmierć skazany

 

Bogusław Iwanowski
Bogusław Iwanowski mieszka w Tyrawie Wołoskiej, gdzie też, przy jego domu, można zobaczyć galerię rzeźby plenerowej "Quo vadis". Artysta pochodzi z dawnych Kresów Rzeczpospolitej, urodził się w wiosce Dorguń, położonej między Grodnem a Augustowem, i po zakończeniu wojny znalazł się wraz z rodziną po stronie radzieckiej. Do Polski wrócił w 1969 roku, osiadł w Szczecinie, a pod koniec lat osiemdziesiątych zamieszkał w Tyrawie Wołoskiej. Tematyka jego prac jest bardzo zróżnicowana - obok alegorycznych postaci, symbolicznych scen i opowieści o naszej historii, Bogusław Iwanowski tworzy cykle ukazujące życie wielkich Polaków. Artysta wykonał też płaskorzeźby przedstawiające poczet królów polskich i herby królewskie oraz kolekcję Dzieje Sybiraków.
Bogusław Iwanowski jest laureatem wielu prestiżowych nagród, jego prace znalazły się na wystawach w Polsce i wielu krajach w Europie, m.in. w Szwajcarii, Niemczech, we Francji i w Stanach Zjednoczonych.

Franciszek Mikołajczak
Urodzony w Hoczwi, uczeń Zdzisława Pękalskiego. Rzeźbienie traktował i traktuje jak pasję życiową i ucieczkę od codzienności. Z największą przyjemnością tworzy świątki i kapliczki, bo - jak mówi - można się do nich pomodlić już w trakcie rzeźbienia. Od wielu lat zagórzanin, mieszkający na Nowym Zagórzu i wielki miłośnik swojego miasta.
W wizji III stacji Drogi Krzyżowej nawiązał do kolejarskich tradycji, z nadzieją, że tak jak Chrystus zmartwychwstał, tak kiedyś zmartwychwstanie węzeł kolejowy w Zagórzu.

dr hab. Jacek Kucaba
Urodził się w Zagórzu w 1961 roku; jego rodzina mieszka tu do dziś. Swój talent rzeźbiarski rozwijał, kształcąc się najpierw w Tarnowie, gdzie ukończył Studium Konserwacji Zabytków, a potem studiując na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie w 2004 roku obronił doktorat, a od 2009 roku prowadzi warsztat technologiczny przy Pracowni Metalu. Od 2010 roku pełni funkcję prezesa Związku Polskich Artystów Plastyków, jest członkiem Rady Programowej Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. Realizuje twórczość z zakresu rzeźby figuratywnej, głównie monumentalnej. Do jego najważniejszych prac należą: pomnik kard. Stefana Wyszyńskiego w Bydgoszczy, pomniki Jana Pawła II w Sopocie, Dębicy, Grodkowie i Tarnowie, gdzie powstał także pomnik Romana Brandstaettera i "Ławka poetów", pomnik Emigrantów w Ryglicach, pomnik generała A.E. Nila w Warszawie, pomnik Wojtka Bellona w Busku-Zdroju, "Droga Cierpienia" w byłym obozie zagłady w Pustkowie, główny monument Kalwarii Bydgoskiej, Golgoty Polskie XX wieku; drzwi "Drogi do wolności" i drzwi ks. Jerzego Popiełuszki w Sanktuarium Nowych Męczenników w Bydgoszczy, przestrzenny obiekt "Przejście" przy Centrum Pomocy Ofiarom Wypadków Komunikacyjnych w Zabawie koło Tarnowa.
Jacek Kucaba angażuje się też w liczne projekty artystyczne i edukacyjne, skierowane przede wszystkim do młodych odbiorców. Założyciel Grupy Twórczej "Ruchome Święto", zajmuje się także działalnością pedagogiczną, jest również ratownikiem GOPR.
Prowadzi autorską pracownię w Tarnowie, otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia, swoje prace pokazywał na wielu wystawach w Polsce i za granicą.

Antoni Łuczka
Zagórzanin, słynie przede wszystkim z rzeźb kolorowych i wesołych aniołów rzeźbionych w drewnie lipowym, a także postaci świętych. Otrzymał wiele nagród i wyróżnień na biennale i przeglądach rzeźby i plastyki nieprofesjonalnej.

Piotr Woroniec
Urodził się w 1955 roku w Giżycku. Jest absolwentem Uniwersytetu Ludowego we Wzdowie (specjalność reżyseria teatru amatorskiego), studiował też polonistykę w Olsztynie i Rzeszowie, w latach 1992-1999 pracował jako asystent scenografa w Teatrze Kreatur w Berlinie. Członek Związku Polskich Artystów Plastyków. Jego prace pokazywane były na licznych wystawach indywidualnych (ponad 35) i zbiorowych w kraju i za granicą. Jest laureatem wielu nagród, opublikował album Rzeźbienie świata - Woroniec. Przewodniczący Rady Muzealnej w Brzozowie, honorowy członek Stowarzyszenia Uniwersytetu Ludowego Rzemiosła Artystycznego w Woli Sękowej, kierownik artystyczny Bieszczadzkiej Grupy Twórców "Hordowina".

Adam Glinczewski
Mieszka w Czarnej, gdzie znajduje się też jego pracownia, a pochodzi z Wrocławia. Urodził się w 1956 roku, w Bieszczadach osiadł na stałe w latach osiemdziesiątych. Rzeźbi, zajmuje się też biżuterią artystyczną, jest również literatem, ma na swoim koncie ponad 200 piosenek. Z zawodu szewc, z zamiłowania historyk i artysta.

Adam Glinczewski - Pan Jezus drugi raz upada pod krzyżem

 

Jan Mogilany
Doskonale znany zagórzanom rzeźbiarz, mieszkający przy drodze do klasztoru. Swoją artystyczną drogę rozpoczął w 1976 roku, a jego prace zdobią liczne kościoły i kaplice w Polsce, USA, na Węgrzech i w Ekwadorze. Są to postaci Chrystusa, Matki Bożej, krucyfiksy. Zaprojektował i wykonał kilka nastaw ołtarzowych, a także Drogi Krzyżowe do wnętrz świątyń. Jest prezesem Bieszczadzkiej Grupy Twórców Kultury. Zajmuje się też renowacją rzeźb i detali, maluje.

Robert Onacko
Od 2003 roku mieszka wraz z żoną w Zagórzu. Rok wcześniej ukończył Małopolski Uniwersytet Ludowy we Wzdowie, wykonując prace dyplomowe z tkaniny artystycznej i ceramiki. Maluje obrazy, rzeźbi. Uczestnik i aureat Przeglądów Sztuki Nieprofesjonalnej oraz plenerów rzeźbiarsko-malarskich w Woli Sękowej.

Mariusz Mogilany
Syn Jana Mogilanego, utalentowany młody artysta, urodzony w 1982 roku. Ukończył studia licencjackie w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Sanoku na kierunku Edukacja Artystyczna w Zakresie Sztuk Plastycznych, dyplom obronił w pracowni rzeźby prof. Marii Siuty-Góreckiej. Zajmuje się również działaniami z obszaru parateatru.

Tomasz Wermiński
Mieszka w Baligrodzie, jest rzeźbiarzem - jak sam twierdzi - rzeźbiarzem amatorem. Tworzy swoje prace już ponad dwadzieścia lat. Rzeźbi najczęściej w lipie, wykorzystując każdy fragment materiału; pień, korę i gałązki. W latach dziewięćdziesiątych zainteresował się tematami huculskimi. Wystawia m.in. w Galerii Sztuki "Synagoga" w Lesku.

Tomasz Wermiński - Pan Jezus przybity do krzyża

 

Ryszard Iwancz
Znajomość technologii i obróbki metalu, szkła drewna i kamienia pozwoliła artyście na stworzenie nowego stylu w metaloplastyce, który nazwał "Hi-Tec", od angielskiego słowa high technology. W takiej niezwykłej technice wykonany jest też krucyfiks w zagórskiej Drodze Krzyżowej. Ryszard Iwancz sztuką zajmuje się od 2000 roku, realizował głównie duże projekty, takie jak: reklamy, wnętrza, obiekty sakralne. W swoich rzeźbach nawiązuje do gotyku oraz secesji, a wzornictwo czerpie głównie z natury.

Sebastian Trafalski
Urodził się w 1984 roku w Stefkowej, w Bieszczadach, w latach 1998-2004 uczęszczał do Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych im. A. Kenara w Zakopanem, które ukończył z wyróżnieniem, następnie studiował na Wydziale Rzeźby na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, w Pracowni prof. Adama Myjaka oraz w Pracowni Rysunku prof. Zofii Glazer, a także w Pracowni Projektowej prof. Kazimierza Ryszki. Zajmuje się rzeźbą, rysunkiem oraz fotografią.

Waldemar Kordyaczny
Urodzony w 1959 roku w Rzeszowie, obecnie mieszka w Lesku. Ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie (wydz. zamiejscowy w Katowicach), uzyskując dyplom z dziedziny grafiki warsztatowej i ilustracji książki. Uprawia malarstwo, grafikę, rzeźbę i rysunek. Ma na swoim koncie liczne wystawy zbiorowe i indywidualne, jego prace znajdują się w zbiorach prywatnych w Polsce i za granicą.

Źródełko

Już po otwarciu Drogi Krzyżowej uporządkowano całą skarpę przy drodze do klasztoru, z inicjatywy księdza Proboszcza oczyszczono studnię i zagospodarowano jej otoczenie, tworząc w ten sposób zagórskie źródełko.
Miejmy nadzieję, że ta popularność będzie trwała, a harmonia sztuki i modlitwy, połączenie artystycznej wizji i wymiaru sacrum stanie się cechą szczególną tego miejsca.