Kościół parafialny
pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
Późnobarokowy kościół parafialny w Starym Zagórzu, zbudowany w drugiej ćwierci XVIII wieku, przypuszczalnie z wykorzystaniem murów wspomnianej gotyckiej kaplicy, to budowla jednonawowa, z przedsionkiem i zakrystią. Kościół wzniesiony jest z kamienia i pokryty tynkiem.
Nawa główna, o rzucie prostokątnym, jest trójprzęsłowa, a łukowe barokowe sklepienie opiera się na ścianach. Przy dość krótkim prezbiterium znajduje się zakrystia; kiedyś na piętrze była dawna loża kolatorska. W fasadzie kościoła, w niszach, stoją rzeźby św. św. Piotra i Pawła; pomiędzy nimi umieszczona jest pamiątkowa tablica.
Już od drzwi wejściowych zwraca uwagę barokowy ołtarz główny, zwieńczony figurą przedstawiającą scenę Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Po bokach ołtarza stoją figury św. Piotra i św. Pawła oraz dwie postaci alegoryczne. W ołtarzu główny znajduje się największy skarb zagórskiej świątyni – łaskami słynący późnogotycki obraz Zwiastowania Najświętszej Marii Pannie.
Ołtarze boczne z początku XX wieku nawiązują charakterem do ołtarza głównego. Zostały wykonane po pożarze zagórskiej świątyni, który miał miejsce w 1911 roku. Stojące na nich figury pochodzą z wcześniejszych, osiemnastowiecznych ołtarzy. W lewym umieszczeni zostali św. Stanisław biskup i męczennik i św. Wojciech – w prawym: święci jezuiccy.
Ambona z wielobocznym korpusem zwieńczonym glorią powstała przed 1700 rokiem i jest jednym z najstarszych elementów wyposażenia świątyni. Dorównuje jej niemal wiekiem barokowa chrzcielnica w kształcie kielicha z pokrywą z liści akantu.
Stacje Drogi Krzyżowej z końca XVIII wieku znajdowały się pierwotnie w kościele Karmelitów. Warto zwrócić również uwagę na osiemnastowieczne obrazy: m.in. wizerunek Matki Boskiej Śnieżnej, Ekstazę świętej Teresy, Świętego Józefa z Dzieciątkiem, Świętego Antoniego Padewskiego, Świętą Rodzinę. Część obrazów pochodzi z klasztoru Karmelitów. Witraże ufundowane zostały przez rodzinę Gubrynowiczów oraz przez parafian zagórskich, a powstały w większości w zakładzie Żeleńskiego w Krakowie. Organy pochodzą z lat 20. XX wieku. Na ścianach świątyni zobaczyć można także tablice nagrobne i pamiątkowe, będące świadectwem historii i pamięci pokoleń. Schody na chór oraz kropielnica zostały wykonane pod koniec XIX wieku przez rzemieślników kolejowych.
Dzwonnica stojąca obok kościoła i pochodząca z tego samego okresu, została podwyższona w 1983 roku. Obecnie wiszą w niej cztery dzwony – Nawiedzenie, Maria, Józef i najstarszy: Kasper (prawdopodobnie z 1647 roku).
Bibliografia:
Katalog zabytków sztuki w Polsce, województwo krośnieńskie, red. E. Śnieżyńska-Stolotowa i F. Stolot; Lesko Sanok, Ustrzyki Dolne i okolice, Warszawa 1982
Z. Osenkowski, Zabytki sakralne Zagórza [w:] Zagórz nad Osławą, red. Z. Osenkowski, Zagórz 1995